Letter from laywer Mr. Nikolaos Skoulikis concerning the water issue

The following news article is available only in Greek.

Σας κοινοποιούμε επιστολή-άρθρο του δικηγόρου κ. Νικολάου Σκουλίκη για το θέμα του νερού και η οποία πιστεύουμε πως αποσαφηνίζει και διαφωτίζει πλήρως την παρούσα κατάσταση μετά την πρόσφατη Απόφαση του ΣτΕ.


Περί υδάτων......

Με αφορμή την δημοσίευση στην πραγματικά δραστήρια ιστοσελίδα του χωριού μας www.kastellia.gr  των α) 3958/2008 και 3959/2008 αποφάσεων του Ε΄ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) β) του αποσπάσματος του υπΆαριθμ 1/2002  πρακτικού συνεδρίασης του Τοπικού Συμβουλίου Καλοσκοπής γ) της  από 20-3-2002 επιστολής του Τ.Σ. Καλοσκοπής προς τον Δήμο Γραβιάς και δ) του από 4-6-2009 Δελτίου Τύπου του Δήμου Γραβιάς  σχετικά  με  την υπΆαριθμ 3958/2008 απόφαση του ΣτΕ, θα ήθελα να προβώ στις κάτωθι παρατηρήσεις  και σκέψεις , οι οποίες  φρονώ ότι θα μπορούσαν ενδεχομένως να συμβάλλουν σε μια συγκλίνουσα και ευδόκιμη μελλοντική προσέγγιση του μείζονος θέματος υδροδότησης και διαχείρισης υδατικών πόρων Δ.Δ. Γραβιάς. Ας σημειωθεί ότι  σκοπός του παρόντος, είναι η θέση ερωτημάτων και διαπιστώσεων, όπως προκύπτουν από την ανάγνωση των ανωτέρω δημοσιευμένων εγγράφων και μόνον.

Σύμφωνα με την 3958/2008 απόφαση του ΣτΕ, το σκεπτικό της οποίας αναφέρεται επαρκώς στο από 4-6-2009 Δελτίο Τύπου του Δήμου Γραβιάς, ακυρώθηκαν κατόπιν προσφυγής του Συνδέσμου Καλοσκοπιτών Παρνασσίδος «Η Αγία Τριάς», οι εκδοθείσες το 2002 αποφάσεις του Γ.Γ. Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας  περί άδειας χρήσης νερού για την ύδρευση , μεταξύ άλλων, και του Δ.Δ. Καστελλίων από την πηγή «Κεφαλόβρυσο» του Δ.Δ. Καλοσκοπής, επειδή δεν είχε κατά τον χρόνο αδειοδότησης ολοκληρωθεί σχετικό πρόγραμμα περιφερειακής ανάπτυξης υδατικών πόρων από το Υπουργείο Ανάπτυξης, όπως ορίζεται στο αρθρ. 4 Ν 1739/1987 ( προγράμματα ανάπτυξης υδατικών πόρων, χρήση νερού κλπ).

Εξάλλου, με την 3959/2008 απόφαση του ΣτΕ, απορρίφθηκε προσφυγή του ανωτέρω συνδέσμου κατά της 51/2000 πράξης του ΔΣ Γραβιάς, με την οποία αποφασίστηκε η απόληψη 400 m3  ανά 24 ώρο για την ύδρευση Δ.Δ. Καστελλίων, Αποστολία, Σκλήθρου και Οινοχωρίου, και της υπΆαριθμ 83/273/2000 απόφασης της Επιτροπής της Περιφέρειας Στ.Ελλάδος, η οποία κατά τον  προσφεύγοντα σύνδεσμο επικύρωσε την απόφαση του Δ.Δ. Γραβιάς, για τον απλούστατο λόγω ότι ο σύνδεσμος δεν είχε καν έννομο συμφέρον να προσφύγει δεδομένου ότι η ανωτέρω Επιτροπή είχε ήδη ακυρώσει από την 15-9-2000 την απόφαση του Δ.Δ. Γραβιάς.

Ο Δήμος Γραβιάς άσκησε παρέμβαση υπερ των προσβαλλόμενων  πράξεων και στις δύο περιπτώσεις. Ας σημειωθεί ότι κατά την άποψη του γράφοντος και οι δύο αποφάσεις φαίνονται ορθές νομικά.

Αλλά τι ακριβώς σημαίνουν αυτές οι αποφάσεις και τι  έννομα αποτελέσματα φέρουν και σε ποιο βαθμό? Τι αλλάζει ή δεν αλλάζει στο θέμα υδροδότησης Δ.Δ. Καστελλίων? Ο Δήμος Γραβιάς αναφέρεται μόνο στην υπΆαριθμ 3958/2008 απόφαση στο προαναφερόμενο Δελτίο Τύπου και  γνωστοποιείται ότι , όπως άλλωστε προβλέπεται και στον Δημοτικό και Κοινοτικό Κώδικα, έλαβε γνώση ο αρμόδιος Αντιδήμαρχος για την άμεση εφαρμογή της και την ενημέρωση του Δήμου ως προς τις ενέργειες που θα προβεί. Η ανωτέρω – τυπική – και ορθή φυσικά, ανακοίνωση του Δήμου Γραβιάς , ουδόλως ξεκαθαρίζει έναντι του  δημότη ή άλλου ενδιαφερόμενου το τοπίο για το τι «μέλλει γενέσθαι». Περαιτέρω ο Δήμος Γραβιάς δεν αναφέρθηκε καθόλου στην έτερη ( 3959/2008) απόφαση του ΣτΕ , προφανώς διότι απορρίφθηκε η προσφυγή του συνδέσμου , πλην έχω την γνώμη ότι και αυτή έχει την χρησιμότητα της για τους λόγους που θα εκθέσω κατωτέρω.

Ο σχετικός Νόμος 1739/87 ορίζει , μεταξύ άλλων,  ( αρθρ 9 παρ  1) ότι κάθε νομικό και φυσικό πρόσωπο έχει δικαίωμα χρήσης νερού το οποίο ασκείται ύστερα από άδεια που χορηγείται από την αρμόδια κατά κατηγορία χρήσης αρχή και ( αρθρ 9 παρ .7) « η ύδρευση προηγείται από κάθε άλλη χρήση νερού. Το δικαίωμα χρήσης νερού για ύδρευση δεν μπορεί να καταργηθεί ή να περιοριστεί». Ακόμη ορίζεται ( αρθρ 13 παρ. 4) ότι η μέριμνα για την ύδρευση περιοχών δήμων και κοινοτήτων ανήκει στην τοπική αυτοδιοίκηση και αν αυτή αδυνατεί να την εκπληρώσει αναλαμβάνεται από την Νομαρχία ή το αρμόδιο Υπουργείο. Τέλος το αρμόδιο Υπουργείο φροντίζει για την κατάρτιση προγραμμάτων ανάπτυξης υδατικών πόρων της χώρας , καταρτίζοντας σχετικά μακροχρόνια  εθνικά και μεσοχρόνια περιφερειακά προγράμματα υδατικής ανάπτυξης και συντονίζει τις δραστηριότητες διάθεσης, χρήσης και προστασίας των υδατικών πόρων σε επίπεδο εθνικού αλλά και υδατικού διαμερίσματος ( αρθρ 4-7).

Εξάλλου, είναι γνωστό ότι ο Δήμος Γραβιάς προς εξυπηρέτηση Δ.Δ. των Δήμων, φρόντισε να εκτελεστούν σημαντικά έργα κατασκευής υδατοδεξαμενών , σωληνώσεις και λοιπά έργα, με αποτέλεσμα να υδροδοτούνται και άλλα Δ.Δ. πλην αυτού της Καλοσκοπής, από το νερό της πηγής « Κεφαλόβρυσο».

Συνεπώς προκύπτουν κατά λογική ακολουθία τα ακόλουθα:

α) Δεν προκύπτει ότι το νερό της εν λόγω πηγής ανήκει προνομιακά ή αποκλειστικά στο Δ.Δ Καλοσκοπής, άσχετα εάν η πηγή βρίσκεται εντός του Δ.Δ. δεδομένου ότι αυτό που εξετάζεται στην προκειμένη περίπτωση είναι ποιές υδατικές παροχές περιλαμβάνει  και ποιες ανάγκες πρέπει να εξυπηρετήσει το συγκεκριμένο υδατικό διαμέρισμα, πράγμα που δεν έχει γίνει μέχρι σήμερα από το αρμόδιο ΥΠΑΝ σύμφωνα και με την 3958/08 απόφαση του ΣτΕ. Δηλαδή με άλλα λόγια η μη ολοκλήρωση κατά τον χρόνο αδειοδότησης  σχετικού προγράμματος περιφερειακής ανάπτυξης υδατικών πόρων από το Υπουργείο Ανάπτυξης σημαίνει όχι μόνο ότι δεν δύναται να δοθεί άδεια χρήσης σε κανένα δημοτικό διαμέρισμα, συμπεριλαμβανομένου και αυτού του Δ.Δ. Καλοσκοπής, αλλά και ότι δεν δύναται ακόμη να προσδιοριστούν αρμοδίως 1) η έκταση του εν λόγω υδατικού διαμερίσματος 2) οι υδατικοί πόροι του 3) οι επωφελούμενοι από αυτούς 4) οι ποσότητες απόληψης εκάστου με βάση τις ανάγκες του.

β) ουδέποτε έχει νόμιμα εκδοθεί άδεια χρήσης συγκεκριμένης ποσότητας ύδατος για οποιοδήποτε Δ.Δ. συμπεριλαμβανομένου και αυτού της Καλοσκοπής , πολλώ δε μάλλον δεν έχει αιτηθεί το εν λόγω Δ.Δ. άδεια χρήσης από οποιονδήποτε αρμόδιο φορέα. Τυχόν δικαιώματα χρήσης του Δ.Δ. Καλοσκοπής που στηρίζονται σε έθιμο, δεν δύναται να αποκλείσουν ή περιορίσουν δικαιώματα ύδρευσης άλλων Δ.Δ. , πόσω δε μάλλον όταν ο νόμος ρητά ορίζει στο αρθ 13 παρ 1 εδ 2 ότι τα δικαιώματα αυτά καταργούνται ή περιορίζονται αναλόγως, εφόσον οι πραγματικές ανάγκες του δικαιούχου εξυπηρετούνται απο δημόσια έργα σε λειτουργία.

γ) Το ΣτΕ δεν αναγνώρισε οποιονδήποτε ως δικαιούχο απόληψης ύδατος από την πηγή « Κεφαλόβρυσο». Απλά, ακύρωσε τις αποφάσεις της Περιφέρειας Στ.Ελλάδος περί παροχής των  ποσοτήτων ύδατος  που αναφέρονται σε αυτές σε συγκεκριμένα Δ.Δ του Δήμου Γραβιάς.

δ) δεν δύναται να εκδοθεί νόμιμη άδεια χρήσης ύδατος για οιονδήποτε μέχρι να ολοκληρωθεί από το ΥΠΑΝ το έργο «Ανάπτυξη συστημάτων και εργαλείων διαχείρισης Υδατικών Πόρων, Υδατικών Διαμερισμάτων Δυτικής Στερεάς , Ηπείρου, Αττικής, Ανατολικής Στερεάς και Θεσσαλίας»

ε) έχουν εκτελεστεί πρόσφατα έργα από τον Δήμο Γραβιάς, επωφελή για όλα τα  εμπλεκόμενα Δ.Δ., συμπεριλαμβανομένου και αυτού της Καλοσκοπής.
Ως εκ των ανωτέρω, και δεδομένου ότι έχουν εκτελεστεί  έργα αξιοποίησης των εν λόγω υδατικών πόρων, παρέλκει προς το παρόν οποιαδήποτε ανάγκη επέμβασης ως προς την χρήση από τον οικείο Ο.Τ.Α. τουλάχιστον μέχρι την ολοκλήρωση του ανωτέρω προγράμματος από το Υ.Π.Α.Ν. Σε περίπτωση που αυτό έχει ολοκληρωθεί, (δεν το γνωρίζω ούτε και αναφέρεται τίποτα σχετικό στο Δελτίο Τύπου του Δήμου Γραβιάς), η κατανομή θα γίνεται με βάση το πρόγραμμα αυτό ή το μεσοχρόνιο πρόγραμμα κατά υδατικό διαμέρισμα που θα καταρτιστεί σύμφωνα με το αρθρ 1 παρ γ Ν 1739/87 και θα αποφασιστεί από τον αρμόδιο φορέα , ήτοι την Περιφέρεια ή το ΥΠΑΝ , ανάλογα με την περίπτωση. Με απλά λόγια, ο Δήμος Γραβιάς, κατά την γνώμη μου,  δεν υποχρεούται  αλλά και δεν μπορεί να προβεί σε οποιαδήποτε συγκεκριμένη ενέργεια με βάση την 3958/2008 απόφαση του ΣτΕ  που  να μεταβάλλει τις υφιστάμενες παροχές ύδατος  στο Δ.Δ. Καστελλίων ( και κατΆεπέκταση και στα λοιπά υδροδοτούμενα) όπως αυτές διαμορφώθηκαν μετά και την εκτέλεση των νέων έργων υδροδότησης και κατανομής ύδατος.

Οι ανωτέρω επισημάνσεις δεν έχουν σκοπό να υποκαταστήσουν τον Δήμο Γραβιάς ή να υποδείξουν στους αρμόδιους φορείς τις ενέργειες τους. Απλά, δια της επισκοπήσεως των δημοσιευθέντων κειμένων , αλλά και της γενικής παραδοχής ότι έχουν εκτελεστεί επωφελή έργα υπερ διαφόρων Δ.Δ., προκύπτουν οι ανωτέρω, ορθολογικές και νομικές κατά την άποψη μου, διαπιστώσεις και συμπεράσματα. Σε περίπτωση που τα πράγματα είναι διαφορετικά  το αρμόδιο Τοπικό Συμβούλιο Καστελλίων, το οποίο προφανώς γνωρίζει όλες τις κατά καιρούς εξελίξεις , ενέργειες και έγγραφα, δύναται και αυτό να προχωρήσει σε σχετική ενημέρωση , έτσι ώστε όλοι εμείς που δεν ζούμε καθημερινά στο χωριό αλλά και οι κάτοικοι του χωριού να έχουν μια πλήρη εικόνα για το θέμα της υδροδότησης.

Νικόλαος Η. Σκουλίκης
Δικηγόρος, LLM

All the news